Dossier Nachtmodus

Je herkent het vast: voordat je gaat slapen check je nog gauw je telefoon. Even scrollen door Facebook en Instagram en de laatste nieuwtjes bekijken op NU.nl. Grote kans dat je daarna slecht slaapt of niet goed in slaap komt. Hoe komt dit en is er ook iets aan te doen? We leggen het je uit in dit dossier.


Smartphonegebruik en slechte nachtrust: wat is het verband?

We weten het bijna allemaal, eigenlijk zou je vanaf twee uur voordat je naar bed gaat geen elektronische apparaten meer moeten gebruiken. Dit houdt je hersenen bezig en bovendien stralen de apparaten blauw licht uit. Toch slaan de meeste mensen dit advies in de wind, terwijl het je slaapritme kan verstoren en het effect kan hebben op je nachtrust. Je slaapt minder uren per nacht en wordt daardoor minder uitgerust wakker. Uiteindelijk kan dit leiden tot slaaptekort en dat doet je lichaam en geest geen goed.


Blauw licht op je smartphone: hoe, wat en waarom?

Maar, hoe komt het dat blauw licht effect heeft op je slaapritme? Het is eigenlijk best logisch. Je lichaam associeert het blauwe licht van je smartphone, tablet, televisie en laptop met zonlicht – en dus met daglicht. Hierdoor denkt je lichaam dat het nog dag is en wordt de aanmaak van het hormoon melatonine onderdrukt, terwijl je dit hormoon juist nodig hebt om slaperig te worden. Vervolgens kom je moeilijk in slaap, slaap je te weinig uren per nacht en kan dit uiteindelijk leiden tot slaaptekort.

Een paar nachten slecht slapen is nog niet zo’n probleem, maar slaap je structureel slecht, dan moet je oppassen. Het kan namelijk serieuze gevolgen hebben voor je gezondheid. Zo kun je moeite krijgen met concentreren en kan het je geheugen aantasten. Ook kan het zijn dat je vatbaarder bent voor een depressie, obesitas en zelfs borst- of prostaatkanker.

Welk licht is dan wel goed? Het licht om ons heen wordt gedurende de dag steeds meer rood/oranje. Daar merk je zelf niet zoveel van, want je ogen corrigeren dit. Doordat er minder blauw licht is maakt je lichaam melatonine aan – en op een gegeven moment krijgt je lichaam een seintje dat het tijd is om je bed op te zoeken. Omdat je smartphone altijd dezelfde, blauwe kleurtemperatuur aanhoudt maakt je lichaam dus minder melatonine aan en kom je minder goed in slaap. 


Beter slapen: de oplossing

Gelukkig zijn er verschillende manieren die je kunnen helpen een betere nachtrust te krijgen. Natuurlijk is de beste oplossing om je telefoon één of twee uur voordat je gaat slapen weg te leggen. Kun je het toch niet laten? Voor je iPhone of iPad is er in de instellingen de optie Night Shift. Als je deze modus aanzet wordt je scherm ’s avonds roder – net als het licht buiten. Hierdoor weet je lichaam dat het avond is wordt het aanmaken van melatonine niet meer onderdrukt. Je kunt zelf kiezen hoe rood het scherm ’s avonds moet worden. Ook kies je tussen welke tijden Night Shift geactiveerd moet zijn.

Night Shift is te vinden in de instellingen van je iPhone of iPad onder ‘Beeldscherm en helderheid'. Pas Night Shift naar jouw wensen aan. Zoals tijdstip en kleurtemperatuur.  Kies voor zon onder tot zon op. Via de sneltoets kan je Night Shift aan- en uitzetten.

Heb je een Android-toestel of -tablet? Ook dan kun je het scherm van je smartphone roder maken. Android heeft hiervoor in de instellingen nog geen aparte modus, maar er zijn verschillende apps die je kunt gebruiken. Twilight is hier bijvoorbeeld erg geschikt voor.

Het startscherm van de Android app Twilight. Via het startscherm kan je de instellingen naar eigen wens aanpassen.  Voor iedere dag en tijdstip kan je standaardprofielen instellen. Jouw telefoon pakt automatisch het ingestelde profiel. Via een sneltoets kan je Twilight makkelijk aan- en uitzetten. 

Waarschijnlijk komt er in Android N een optie voor een nachtmodus. Dan heb je dus geen aparte app meer nodig om dit in te schakelen.

Bedenk je wel dat dit niet de perfecte oplossing is. Als jij nog ligt te scrollen door je Facebook-tijdlijn blijven je hersenen hier nog even mee bezig, ook als je je telefoon op je nachtkastje hebt gelegd. Je moet de informatie nog verwerken en dit kan zorgen dat je moeilijk in slaap komt. Hoe dan ook, de rode gloed is wel prettiger aan je ogen als je ’s avonds op je smartphone kijkt.